Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü
Afete Hazırlık Eğitim Biriminin kuruluşu, 1999 Kocaeli Depreminden bir yıl sonra, Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Kalkınma Ajansı Yabancı Afet Yardım Ofisi (USAID/OFDA) tarafından sağlanan 5 yıllık bir proje fonu çerçevesinde oluşturulan Afete Hazırlık Eğitim Projesi (AHEP)’ne dayanmaktadır. Topluma yönelik deprem eğitim ve bilinçlendirme programlarının kalıcı ve sürdürülebilir bir nitelik kazanması için AHEP, 19 Ekim 2004 tarihinde Afete Hazırlık Eğitim Birimi (AHEB) kurularak kalıcı hale getirilmiştir. 2000 yılından bu yana gerçekleştirilen yoğun faaliyetler kapsamında temel amaç, Türkiye’yi etkileyecek olası yıkıcı depremlere karşı toplumun bilinçlenmesini ve hazırlıklı olmasını sağlamaktır. Bu çerçevede, olası zararları azaltmak için toplumun afet bilincini, yerel hazırlığı ve ilk müdahale organizasyon becerilerini arttırmak hedeflenmektedir. AHEB, bu kapsamda faaliyetlerini eğitim programları doğrultusunda sürdürmektedir. Bu faaliyetler:
• ABCD Temel Afet Bilinci Eğitimi
• YOTA Yapısal Olmayan Tehlikelerin Azaltılması Eğitimi
• ABCD ve YOTA Eğitmen Eğitimleri (sertifikalı)
• DepremPark Eğitimleri
• GEDSET Gezici Deprem Simülasyon Tırı Eğitimi
AHEB 2020 yılından itibaren Afete Hazırlık Laboratuvarı olarak işlevini sürdürmektedir.
DepremPark
Enstitümüzün bir sosyal sorumluluk çalışması olarak, Afete Hazırlık Laboratuvarı bünyesinde haftanın belirli günlerinde düzenli olarak, Enstitümüzü ziyarete gelen ilk-orta-lise okul seviyelerinde öğrencilere deprem öncesi-sırası-sonrasında evde ve okulda alınması gereken kişisel önlemler ve benimsenmesi gereken davranışlar konusunda Temel Afet Bilinci oluşturmak amacıyla eğitim verilmektedir. Eğitimin ardından, DepremPark adı ile anılan ve içinde Sarsma Masası ve diğer görsel uyaranların bulunduğu odada uygulamalar yapılmaktadır.
https://ahlab.bogazici.edu.tr/tr/content/deprempark
Gezici Deprem Simülasyon Tırı (GEDSET)
2008 yılından itibaren devam etmekte olan GEDSET eğitimleri kapsamında, Enstitümüzün deneyimli eğitmenlerinden oluşan ekip, ziyaret edilen illerde kamu görevlilerine, öğrencilere ve topluma depremi ve depremden korunma yollarını aktarmaktadırlar. Gezici Deprem Simülasyon Eğitim Tırı üzerindeki simülasyon sistemi sayesinde katılımcılar, deprem anını yaşayarak doğru davranış biçimlerini öğrenme fırsatı bulmaktadırlar.
https://astronomi.bogazici.edu.tr/
Astronomi Laboratuvarı Jeodezi Anabilim Dalı’na bağlı Astronomi Laboratuvarı’nda Güneş Fiziği, Zaman Astronomisi, Adli Astronomi ve Popüler Astronomi alanında çalışmalar yapılmaktadır. 1947 yılından beri gökyüzünün açık olduğu her gün Güneş’in Işıkküre (Photosphere) gözlemi yapılıp uluslararası veri merkezleri ile paylaşılmakta ve bu konuda araştırmacıların yararlanması için arşiv oluşturulmaktadır. Güneş aktivite indekslerinden biri olan “flare indeks” hesaplanıp web sayfasında yayınlanmaktadır. 1925 yılında çıkarılan ve devrim kanunları arasında yer alan, 698 sayılı kanunun 3. maddesi gereği Hicri – Kameri ayların başlangıç tarihleri tespit edilip Hicri-Kameri takvim hazırlanmakta, Diyanet İşleri Başkanlığı işbirliğiyle, kamuoyuna açıklanmakta, bu konudaki kongre ve toplantılara katkı verilmektedir. Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü’nün 15.10.2004 tarih, 2004 ve 30.01.2006 tarih, 2552 sayılı genelgeleri ile Yetkili Kurum ilan edilmiş olan Enstitünün Astronomi Laboratuvarı, mahkemelerden gelen bilgi taleplerine Adli Astronomi kapsamında cevap vermektedir. Talep doğrultusunda takvim firmalarına Hicri-Kameri Takvim bilgisi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Meteoroloji Dairesi’ne, Kara Kuvvetleri Komutanlıklarına Ay ve Güneş’in hareketleri ile ilgili bilgiler verilmekte, kamuoyundan gelen astronomik bilgi talepleri cevaplanmaktadır. Okulların açık olduğu aylarda Çarşamba ve Perşembe günleri, ağırlıklı olarak okullara, diğer günlerde talep eden bireysel ziyaretçilere, laboratuvar, çalışmaları ve astronomi ile ilgili merak ettikleri konularda bilgiler verilmekte, tutulma, gezegen geçişleri gibi popüler astronomik olaylarda etkinlikler düzenlenmektedir.
https://eqe.bogazici.edu.tr/tr/istanbul-deprem-hizli-mudahale-ve-erken-uyari-sistemi
Çalışma Alanı: Kuvvetli deprem yer hareketi kaydedicilerinden gerçek zamanlı gelen veri vasıtası ile bir deprem sonrasında kuvvetli yer hareketi parametre dağılımları belirlenerek, acil müdahalenin önceliklendirilmesine destek vermek amacıyla, hasar dağılım haritaları hazırlanmaktadır. Hızlı müdahale sistemi çerçevesinde İstanbul'un yoğun yerleşim, ticaret ve sanayi bölgelerinde seçilmiş konumlara yaklaşık 100 adet kuvvetli yer hareketi istasyonu kurulmuştur. Sistem, bünyesinde ayrıca 10 erken uyarı amaçlı istasyon bulundurmaktadır. Bu istasyonlara ulaşan deprem dalgasının P ve S bileşenleri arasındaki saniyeler mertebesindeki zaman farkından yararlanılarak sistemin, çeşitli kritik tesislerin kontrollü kapatma işlemlerinin devreye girmesi için bilgi aktarması sağlanabilmektedir.
Çalışma Alanı: Marmara Denizi çevresindeki fayları kontrol eden yüksek duyarlıklı, gerçek zamanlı jeodezik ölçme sistemlerinin, dolayısıyla Jeodezik bir altyapının tesis edilmesi amacı ile Jeodezi Anabilim Dalı bünyesinde kurulan ve faaliyetlerine devam eden Jeodezik Altyapı Laboratuvarında Marmara Bölgesi’ne kurulmuş/kurulmakta olan 7/24 sürekli gözlem yapan GNSS istasyonları ile yer kabuğu hareketleri izlenmektedir. Ayrıca, ağ alt yapısı derin-kuyu gerinim ölçerler ve sismometreler ile desteklenmektedir. Derin kuyu gözlem istasyonları ile Marmara Bölgesi’ndeki gerinim değişimleri izlenmektedir.
Jeodezi Anabilim Dalı bünyesinde bulunan Jeodezik Ölçme Laboratuvarında Jeodezik ekipmanların kalibrasyon işlemleri yapılmaktadır. Laboratuvarda farklı marka ve modelde GPS alıcıları, Elektronik Uzunluk Ölçerler, Total station cihazları, Nivelman aletleri, Teodolitler, yersel fotogrametrik kamera, yerden kumandalı hava araçları ve Lazer tarayıcı cihazları yer almaktadır. Laboratuvar envanterindeki ölçme aletleri, Anabilim Dalı tarafından gerçekleştirilen projelerin arazi çalışmalarında, Anabilim Dalı öğrencilerinin tez çalışmalarında yapıların jeodezik ölçümlerinin yapılmasında, her türlü yapının deformasyonlarının belirlenmesinde ve jeodinamik deformasyonların izlenmesinde kullanılmaktadır.
Çalışma Alanı: Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Jeofizik Ana Bilim Dalı bünyesindeki ISK (İstanbul Kandilli Manyetik Rasathanesi) gözlemevine ait laboratuvardır. Türkiye’de ve civar ülkelerde ve denizlerde yapılan arama jeofiziği amaçlı manyetik çalışmalarında Türkiye için Manyetik Alan Baz noktasını oluşturmaktadır. Laboratuvarda bulunan Proton manyetometresi ve Helmholtz Bobini sayesinde manyetik alanın dört bileşeni (D: manyetik deklinasyon, H: Yatay, Z: Düşey ve F: Toplam Alan) kayıt altına alınmaktadır. Fluxgate Manyetometresi ile dakikalık sürekli ölçümler yapılarak yıllık baz değerleri hesaplanmaktadır.
Çalışma Alanı: Yermanyetik alanı zamanın fonksiyonu olarak manyetik rasathanelerde gözlenmektedir. Türkiye’de yermanyetik alanı, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Jeofizik Ana Bilim Dalı bünyesinde iki ayrı gözlemevinde sürekli olarak kaydedilmektedir. Bu gözlemevleri İstanbul Kandilli Manyetik Rasathanesi (ISK) ve İznik Manyetik Rasathanesi (IZN)’dir. Bu iki manyetik rasathanede yermanyetik alanının dört bileşeni (D: manyetik deklinasyon, H: Yatay, Z: Düşey ve F: Toplam Alan) kayıt altına alınmaktadır. ISK ve IZN Rasathanelerinin kayıtçı binalarında bulunan Fluxgate Manyetometreleri ile dakikalık (ISK) ve saniyelik (IZN) olarak toplam manyetik alan kaydı alınmaktadır. Mutlak ölçü binalarında bulunan D&I teodolitleri ile toplam alanın sapma açısı (denklinasyon -D) ve eğim açısı (inklinasyon- I) ölçülmektedir.
Alınan sürekli kayıtlar analiz edilerek üyesi olduğumuz uluslararası veri merkezi INTERMAGNET’e iletilmekte aynı zamanda World Data Center’ın Kyoto merkezi ile paylaşılmaktadır. ISK ve IZN Manyetik Rasathanelerin dataları gerçek zamanlı olarak web üzerinden sunulmaktadır. Aylık olarak çıkarılan Jeomanyetizma Bülteninin Türkiye’deki bütün jeofizik ve ilgili kurumlarına iletilmesi, web sitesi üzerinden yayınlanması sağlanmaktadır.
https://meteoroloji.boun.edu.tr/
1911 yılından günümüze kesintisiz olarak meteorolojik parametreler gözlenmektedir. Günümüzde, yapılan klasik ölçmelerle birlikte otomatik ölçme sistemleri de kullanılmaktadır. Veriler bilgisayar ortamında arşivlenmekte ve talep doğrultusunda öğrenciler, kişiler ve kuruluşlarla paylaşılır. Ayrıca araştırmacıların çalışmalarına bilgi ve yönlendirme destekleri sağlanmaktadır. Her gün 4 kez (6 saat aralıklarla) Ülkemizdeki tüm il ve ilçelere ait 3’er saat periyotlu 10 günlük hava tahminleri hazırlanmakta ve güncel haritalarla birlikte web sayfamızda sunulmaktadır. Çarşamba ve Perşembe günleri Rasathane ’ye yapılan okul, kurum ve diğer ziyaretçilere gözlemlerin nasıl yapıldığı, alet çalışma sistemleri ve meteoroloji konularında bilgi verilmektedir. Yaz aylarında Meteoroloji Mühendisliği öğrencilerine uygulamalı meteoroloji stajı yaptırılmaktadır Havanın durumu ve ani gelişen atmosferik olaylar karşısında gazete, televizyon gibi basın yayın organlarından gelen halkı bilgilendirme talepleri karşılanmaktadır. Bu faaliyetlerin yanı sıra, BAP, TÜBİTAK gibi projeler ile diğer kurum ve kuruluşlarla ortak bilimsel çalışma faaliyetleri sürdürülmekte olup, çeşitli bilimsel toplantı düzenleme ve katılım faaliyetleri yürütülmektedir.
https://eqe.bogazici.edu.tr/tr/mobil-sismik-sarsici
Bir kamyona entegre edilmiş, zemine yatay veya düşey yönde 0-225 Hz aralığında, 26.7 kN’a kadar istenilen özelliklerde dinamik yük uygulayabilen bir sarsıcıdan oluşmaktadır. Araç, zemin davranış analizleri, zemin-yapı etkileşimi testleri, yapısal davranış belirlemeleri ve benzeri çalışmalar için idealdir. Mobil olması nedeniyle Türkiye genelinde üniversiteler, kamu kuruluşları ve özel sektör tarafından yürütülen projelerde kullanılabilmektedir.
https://eqe.bogazici.edu.tr/tr/profdr-mustafa-erdik-sarsma-masasi-laboratuvari
Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı sorumluluğundaki laboratuvarda farklı boyut, kapasite ve özelliklere sahip üç adet sarsma masası bulunmaktadır. Masalardan en büyüğü 3m x 3m boyutlarında olup, taşıma kapasitesi 10 tondur. Laboratuvarda, araştırma kurumları ve özel sektör kuruluşları tarafından istenen çeşitli deneyler yapılmaktadır. Gerçekleştirilen çalışmalardan örnekler: gerçek boyutlu ya da ölçeklenmiş yapı, yapı elemanı ve bileşenlerinin deprem davranış ve performans belirlemeleri (yapısal çerçeveler, duvarlar, güçlendirme uygulamaları, tarihi yapılar); hassas elektronik cihazların, panolar, giydirme cephe sistemleri, otomatik gaz kesme vanalarının standartlara uygunluk değerlendirmeleri; elektrik panolarının, güç dağıtım hatlarının, metal konektörlerin, ankraj elemanlarının, müze eserlerinin deprem davranış deneyleri; zemin davranışı, iyileştirmesi ve zemin-yapı etkileşimine yönelik deneyler.
https://eqe.bogazici.edu.tr/tr/tahribatsiz-test-laboratuvari
Tarihi yapılar gibi koruma altında olmaları nedeniyle fiziksel müdahalede bulunmanın mümkün olmadığı, ya da deprem ya da başka sebeplerle hasar görmüş veya çeşitli nedenlerle ulaşılması zor ya da imkansız olan köprü, bina, kule, baca gibi çeşitli yapıların yapısal malzeme özelliklerinin saptanması, yerinde ya da uzaktan titreşim ölçümleri yardımıyla dinamik davranış parametrelerinin belirlenmesi, üç boyutlu geometrilerinin belirlenmesi ve deformasyonların izlenmesi, yapısal çatlak boyut ve dağılımlarının belirlenmesi konularında sahip olunan güçlü makine ve ekipman altyapısıyla üniversiteler, kamu kuruluşları ve özel sektör tarafından yürütülen projelere destek sağlanmaktadır.
https://eqe.bogazici.edu.tr/tr/yapi-sagligi-izleme-laboratuvari
Tarihi yapılar, yüksek binalar ve köprülere kurulu gerçek zamanlı titreşim izleme sistemlerinden gelen verilerin toplanıp analizinin yapılması ile söz konusu yapıların, deprem, fırtına ve benzeri doğa olayları karşısındaki veya insan kaynaklı titreşimlere bağlı davranış özellikleri belirlenmektedir. Yapılan analizlerle izleme gerçekleştirilen yapının performansı saptanabilmekte, söz konusu dinamik etkenler altındaki görünen/görünmeyen etkiler ortaya konarak, yapı sorumluları konuyla ilgili bilgilendirilmektedir.
https://eqe.bogazici.edu.tr/tr/yari-dinamik-test-laboratuvari
Sismik izolatörlerin ve yapısal sistem bileşenlerinin yatay ve düşey yükleme altında, yarı-dinamik testlerinde kullanılmaktadır.
